Publikacja omawia naturę, istotę oraz cel poezji, zwłaszcza w kontekście czasów współczesnych, które zatraciły głębokie rozumienie sensowności istnienia tak wyjątkowego, a zarazem niepraktycznego zjawiska, jakim jest liryka. Porusza także problem integralnej interpretacji formy i treści jako dwóch niemożliwych do rozdzielenia poziomów dzieła literackiego. Refleksje te znajdują rozwinięcie w praktycznym przewodniku po rozmaitych typach lektury, odpowiadających różnym rodzajom wrażliwości, odmiennym zainteresowaniom i indywidualnym uzdolnieniom uczniów.

To pierwsza z trzech publikacji dotyczących fundamentalnych zasad analizy literatury w szkole. Kolejne części będą poświęcone prozie i dramatowi.